Borstkanker­screening

Ja. Het onderzoek is bedoeld om borstkanker in een vroeg stadium te ontdekken, als u nog geen klachten heeft en de kanker nog niet te zien of te voelen is. Er is dan een grotere kans dat de behandeling succes heeft. Het kan dus voor iedereen belangrijk zijn om mee te doen. U beslist zelf of u meedoet met het bevolkingsonderzoek.

Wacht niet op een uitnodiging van het bevolkingsonderzoek. Het is belangrijk dat u direct contact opneemt met uw huisarts om uw borsten te laten onderzoeken.

Het onderzoek van de borst kan pijnlijk zijn. Bij veel vrouwen is het niet pijnlijk, wel onprettig of ongemakkelijk. Voor elke foto drukken we uw borst enkele seconden samen tussen twee platen. Dat is nodig om een goede foto te maken, met zo min mogelijk straling. De druk kan vervelend aanvoelen, maar is niet schadelijk. Als het pijn doet, is dat maar heel even.

Uit onderzoek blijkt dat borstzelfonderzoek niet leidt tot minder sterfte aan borstkanker. Ook wordt borstkanker bij vrouwen die regelmatig hun borsten onderzoeken niet vroeger ontdekt. Door het bevolkingsonderzoek kan borstkanker wel vroeger worden ontdekt. De kans dat de behandeling succes heeft, is dan groter.

 

Door zelfonderzoek raakt u wel vertrouwd met uw eigen lichaam: bijvoorbeeld hoe uw borsten aanvoelen en hoe uw huid eruit ziet. U weet dan wat bij u normaal is en u kunt een verandering sneller voelen of zien. Iedere vrouw moet dan ook zelf de keuze maken of ze borstzelfonderzoek wil doen.

Meer informatie over hoe u zelfonderzoek uitvoert vindt u op de website Thuisarts.nl.

Controleert een specialist u nog regelmatig? En worden er minimaal 1 keer per jaar röntgenfoto’s van uw borsten gemaakt? Dan hoeft u niet mee te doen met het onderzoek.  Wordt u niet regelmatig gecontroleerd door een specialist? Dan kunt u waarschijnlijk gewoon meedoen. Als u hierover twijfelt, neem dan contact op met uw huisarts of met de screeningscoördinator.

Controleert een specialist u nog regelmatig? En worden er minimaal 1 keer per jaar röntgenfoto’s van uw borsten gemaakt? Dan hoeft u niet mee te doen met het onderzoek.  Wordt u niet regelmatig gecontroleerd door een specialist? Dan kunt u waarschijnlijk gewoon meedoen. Als u hierover twijfelt, neem dan contact op met uw huisarts of met de screeningscoördinator.

Vrouwen onder de 50 jaar hebben vaak veel klier- en bindweefsel in de borsten. Dit weefsel is gevoeliger voor straling. Ook zijn door dit weefsel röntgenfoto’s van de borsten vaak minder goed te beoordelen.

Bij vrouwen boven de 75 is de kans groter dat borstkanker wordt ontdekt waar een vrouw tijdens haar leven geen last van zou hebben gekregen. Daarnaast is de kans op andere ziektes bij vrouwen boven de 75 jaar groter.

Uw borst wordt tijdens het maken van borstfoto’s tussen twee platen gedrukt. Er wordt dus druk uitgeoefend op de borst. Volgens plastisch chirurgen is de kans heel klein dat prothesen daardoor kapot gaan. Er is volgens hen daarom geen bezwaar om mee te doen aan het bevolkingsonderzoek.

 

Vertel de laborant dat u een borstprothese heeft. U kunt tijdens het onderzoek ook zelf aangeven hoeveel druk u op uw borst aandurft. U kunt zelf beslissen of u wel of niet wilt meedoen aan het bevolkingsonderzoek.

 

Bij een kleine groep vrouwen met borstprothesen kunnen we de foto’s niet beoordelen. Dit is het geval als er onvoldoende borstweefsel te zien is en hangt af van de plaats en grootte van de borstprothese. Als u mee heeft gedaan met het bevolkingsonderzoek en uw röntgenfoto’s zijn niet goed genoeg te beoordelen, dan staat dit in uw uitslagbrief. Deze vrouwen wordt aangeraden contact op te nemen met de huisarts bij klachten aan hun borsten.

Ieder jaar doen in Europees Nederland ongeveer 1 miljoen vrouwen mee aan het bevolkingsonderzoek borstkanker. Van straling kun je kanker krijgen, maar de kans hierop is heel erg klein. Hier staat tegenover dat het bevolkingsonderzoek borstkanker per jaar 850-1100 sterfgevallen voorkomt.

Er zijn afspraken gemaakt met de huisartsen en het ziekenhuis over vervolgzorg. Als er een afwijking wordt gevonden, zal de huisarts u uitleggen wat u kunt verwachten. De huisarts zal u dan verwijzen naar de mammapoli, waar u binnen een week terecht kan. Afhankelijk van de uitslag zal de mammapoli het verdere behandelplan met u bespreken.

Personen die geregistreerd staan als vrouw in de gemeentelijke basisadministratie (PIVA-V) worden uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek borstkanker. Transgenders en personen in transitie die zich niet identificeren als vrouw, maar wel borstweefsel hebben, kunnen zich aanmelden bij de screeningsorganisatie. Ze worden dan automatisch uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek.